Επιδόρπια με Ψητά Φρούτα

Γλυκές ωφέλιμες αμαρτίες

Τα ψητά φρούτα για επιδόρπιο είναι θαυμάσια και υγιεινή λύση παντός καιρού. Ιδίως όμως τώρα το χειμώνα, που το κρύο δεν αστειεύεται και το ανοσοποιητικό έχει ανάγκη από ενισχύσεις, τα γεμάτα βιταμίνες φρούτα της εποχής είναι ό,τι πρέπει για να αντιμετωπίσουμε αποτελεσματικά αλλά και απολαυστικά τις χαμηλές θερμοκρασίες και τις ιώσεις που παραμονεύουν. Μήλα, αχλάδια, πορτοκάλια και μπανάνες συνδυάζονται με ξηρούς καρπούς, μπαχαρικά, λικέρ, ούζο ή κονιάκ (και αν θέλουμε, στραγγιστό γιαούρτι ή σπιτική σαντιγί) και πλημμυρίζουν το σπίτι με θεσπέσια αρώματα καθώς ψήνονται στο φούρνο. Η βασική μέθοδος προετοιμασίας είναι παρόμοια για τα περισσότερα φρούτα, ενώ το τελικό αποτέλεσμα αφήνεται στο γούστο και τη φαντασία του καθενός.

I. ΜΗΛΑ & ΑΧΛΑΔΙΑ

Τα ψητά μήλα και αχλάδια γίνονται με τον ίδιο τρόπο, αλλά τα δεύτερα χρειάζονται λιγότερο χρόνο ψησίματος γιατί η ψίχα τους είναι πιο μαλακή και υπάρχει κίνδυνος να λιώσουν ή να καούν. ΔΕΝ καθαρίζουμε τα φρούτα απ' τη φλούδα, γι' αυτό τα πλένουμε πολύ καλά πριν τα χρησιμοποιήσουμε.

Το πιο εύκολο είναι να κόψουμε το κάθε φρούτο στα δύο κατά μήκος και να βγάλουμε τα κουκούτσια αφαιρώντας ένα μικρό κυκλικό κομμάτι γύρω τους ώστε να σχηματιστεί μια λακουβίτσα. Εναλλακτικά κρατάμε το φρούτο ολόκληρο, βγάζοντας πολύ προσεκτικά τα κουκούτσια από το κέντρο του με μυτερό μαχαίρι (ή το εργαλείο που αδειάζει τα κολοκυθάκια).

Και στις δυο περιπτώσεις γεμίζουμε το κενό με μια κουταλιά μαύρη ζάχαρη ή μέλι, λίγη κανέλα, βανίλια σε σκόνη, μια πρέζα πιπερόριζα τριμμένη ή σε σκόνη, κοπανισμένους ή ψιλοκομμένους ξηρούς καρπούς της αρεσκείας μας και (προαιρετικά) ελάχιστο φρέσκο βούτυρο. Τρυπάμε ελαφρά με πιρούνι το φλούδι σε ένα δυο σημεία και βάζουμε τα φρούτα σε ταψάκι (αν τα έχουμε κόψει στα δύο, η κομμένη πλευρά να βλέπει προς τα πάνω). Ραντίζουμε με κονιάκ, ούζο ή λικέρ της προτίμησής μας και μερικές σταγόνες χυμό λεμονιού (ή μανταρινιού, για πιο ιδιαίτερο άρωμα) και ψήνουμε στους 180-200 βαθμούς ώσπου να μαλακώσει η ψίχα (τα μήλα θέλουν περίπου μία ώρα, τα αχλάδια γύρω στα 30-40 λεπτά - καλό είναι να τα επιβλέπουμε, ειδικά τα αχλάδια για να μην καούν). Τα σερβίρουμε ζεστά, περιχύνοντάς τα με το ζουμί που έχουν βγάλει και προσθέτοντας λίγο ακόμα λικέρ, ούζο ή κονιάκ και μια κουταλιά στραγγιστό γιαούρτι ή (για τους γλυκατζήδες) σαντιγί που θα φτιάξουμε μόνοι μας χτυπώντας κρέμα γάλακτος με ζάχαρη άχνη.

Με τα αχλάδια ταιριάζουν πολύ τα γλυκά τυριά (ricotta, mascarpone και cottage), καθώς και το μπλε τυρί και η κρητική γραβιέρα. Δυο φυλλαράκια φρέσκια μέντα ή δυόσμος δίνουν μια όμορφη νότα δροσιάς.

Τα μήλα που ψήνονται καλύτερα στο φούρνο είναι τα κόκκινα και τα κίτρινα (τα πράσινα είναι πιο στεγνά, στυφά στη γεύση και δεν... πολυκαταλαβαίνουν από ψήσιμο - εκτός του ότι το φλούδι τους γίνεται σαν καουτσούκ και δεν μασιέται). Τα φιρίκια έχουν επίσης ενδιαφέρον, αλλά ισχύει γι' αυτά ό,τι και για τα αχλάδια.

II. ΠΟΡΤΟΚΑΛΙΑ

Υπολογίζουμε μισό πορτοκάλι για κάθε άτομο. Καλό είναι να διαλέξουμε μεγάλα και ψιλόφλουδα πορτοκάλια. Τα πλένουμε, τα κόβουμε στη μέση οριζόντια (να φαίνεται ακτινωτό το εσωτερικό τους) και ξεκολλάμε προσεκτικά με μυτερό μαχαίρι την ψίχα από τη φλούδα και το κάθε φετάκι απ' το άλλο, χωρίς όμως να αδειάσουμε ούτε να τρυπήσουμε τη φλούδα, η οποία θα χρησιμέψει για "μπολάκι". Αν υπάρχουν κουκούτσια, τα απομακρύνουμε. Τοποθετούμε σε ταψί με την κομμένη πλευρά προς τα πάνω (για να στέκονται καλύτερα, έχουμε αφαιρέσει ένα μικρό κυκλικό κομμάτι φλούδας από το κάτω μέρος, προσέχοντας να μη χαράξουμε την ψίχα). Στρώνουμε την πάνω επιφάνεια με ψιλοκομμένους ή κοπανισμένους ξηρούς καρπούς, πασπαλίζουμε με μαύρη ζάχαρη (ή ρίχνουμε όσο ομοιόμορφα γίνεται μια κουταλιά μέλι), μια πρέζα πιπερόριζα τριμμένη ή σε σκόνη, κανέλα και βανίλια σε σκόνη και ραντίζουμε με ούζο, λικέρ ή κονιάκ και λίγες σταγόνες χυμό λεμονιού. Αν θέλουμε προσθέτουμε ελάχιστο φρέσκο βούτυρο. Ψήνουμε στο grill για 15-20 λεπτά. Σερβίρουμε ζεστά με το ζουμί που τυχόν θα βγάλουν, γαρνίροντας με γιαούρτι ή χτυπημένη κρέμα γάλακτος.

Τα ψητά πορτοκάλια είναι γευστικότατο χειμωνιάτικο επιδόρπιο, ιδιαίτερα εντυπωσιακό με το συγκεκριμένο σερβίρισμα (ολοκληρώνουν ιδανικά ένα γιορτινό τραπέζι). Επειδή όμως η φυσική τους οξύτητα τονίζεται με το ψήσιμο, καλό είναι να βεβαιωθούμε από πριν ότι είναι ώριμα και αρκετά γλυκά. Συνοδεύουν επίσης υπέροχα το απογευματινό τσάι και ανακουφίζουν θεαματικά από τα συμπτώματα του κρυολογήματος.

III. ΜΠΑΝΑΝΕΣ

Πατέντα της μαμάς μου (ή μάλλον αυτοσχέδια παραλλαγή γνωστής πατέντας) - και το λιγότερο "μπελαλίδικο" επιδόρπιο εποχικού φρούτου: το μόνο που χρειάζεται είναι να διαλέξουμε ώριμες μπανάνες, να τις πλύνουμε καλά, να τις βάλουμε ολόκληρες και ακαθάριστες σε ταψί και να τις ψήσουμε στους 180-200 βαθμούς ώσπου να μαυρίσει η φλούδα τους ομοιόμορφα (αν έχουν μείνει άσπρες στην κάτω μεριά, τις γυρίζουμε και περιμένουμε να μαυρίσουν κι από κει).

Υπολογίζουμε μία μπανάνα για κάθε άτομο. Τοποθετούμε σε πιάτο, σχίζουμε με μυτερό μαχαίρι τη φλούδα κατά μήκος του φρούτου και την ανοίγουμε ώστε να αποκαλυφθεί το εσωτερικό, χωρίς να την αφαιρέσουμε. Περιχύνουμε με ούζο, λικέρ ή κονιάκ (και το ουίσκι ταιριάζει πολύ), πασπαλίζουμε με κανέλα και μαύρη ζάχαρη και σερβίρουμε αμέσως.

IV. ΓΕΝΙΚΑ

Τα παραπάνω επιδόρπια φρούτων τρώγονται συνήθως με μικρό πιρούνι ή κουταλάκι του γλυκού, ανάλογα με τη συνεκτικότητά τους. Επειδή τα μήλα και τα πορτοκάλια βγάζουν αρκετό ζουμί (το οποίο ΔΕΝ πετάμε σε καμιά περίπτωση), είναι προτιμότερο να τα σερβίρουμε σε κάπως βαθύ πιάτο. Οι μπανάνες μπορούν να σερβιριστούν και σε ρηχό, αν χρησιμοποιήσουμε μικρή ποσότητα ποτού.

Τα ψητά φρούτα δέχονται άπειρα είδη γαρνιτούρας πέρα απ' όσα ήδη αναφέραμε - τα μήλα και τα αχλάδια π.χ. απογειώνονται με γλάσο καραμέλας, ενώ οι μπανάνες και τα πορτοκάλια γίνονται θεϊκά με λιωμένη κουβερτούρα, σοκολάτα γάλακτος ή λευκή, τρούφα μαύρης σοκολάτας ή πραλίνα. Με τα μήλα ταιριάζουν επίσης τα ξερά σύκα και οι σταφίδες, ξανθές ή μαύρες. Η βότκα με σοκολάτα και τα λικέρ με βάση τον καφέ και τη μόκα προσθέτουν χαρακτηριστικό άρωμα, ενώ η πικρίζουσα επίγευσή τους έρχεται σε ευχάριστη αντίθεση με τη γλύκα του μήλου, του αχλαδιού και της μπανάνας, όπως και με την οξύτητα του πορτοκαλιού.

Αν πάλι προτιμήσουμε την πιο παραδοσιακή εκδοχή, παραλείποντας ό,τι υλικό βασίζεται στο γάλα, θα έχουμε εξαιρετικές νηστίσιμες (ή χορτοφαγικές) θρεπτικές και χορταστικές λιχουδιές.